Każde przedsiębiorstwo, które prowadzi księgi rachunkowe jest zobowiązane do tego, by tworzyć również rozliczenia bierne w ramach międzyokresowych świadczeń pracowniczych. Wykazuje się je jako rezerwy na zobowiązania. Każda jednostka musi te rezerwy brać pod uwagę i zwracać uwagę na to, czy mogą się wiązać z tym jakieś straty w ciągu następującego roku.
W ramach biernych rozliczeń można sprawić, że koszt wypłaty świadczenia będzie odniesiony na wynik finansowy całej jednostki przez lata. Jeśli natomiast nie dojdzie to takiego biernego rozliczenia koszt będzie obciążał okres, w którym było ono należne. Od takiego obowiązku tworzenia rezerw można się uchylić tylko, jeśli wartości o jakie chodzi nie będą wpływać na rzetelność przedstawiania danej sytuacji majątkowej i finansowej oraz nie wpływają również na wyniki finansowe przedsiębiorstwa. Jeśli przedsiębiorca chce odstąpić od tego, by tworzyć rezerwy na świadczenia musi nie mieć u siebie układów zbiorowych pracy, ani też innych form w postaci regulaminów wewnętrznych, w których znajdą się przepisy, które będą odnosić się do nagród jubileuszowych czy innych kwestii związanych ze świadczeniami pracowniczymi. Mówiąc o wycenie rezerw na świadczenia pracownicze trzeba brać pod uwagę zysku i straty aktuarialne. Takie rezerwy powinno się tworzyć przede wszystkim w ramach specjalnego szacowania. Specjalne formy szacowania określają odpowiednie międzynarodowe standardy.
Tworzenie biernych rozliczeń będzie się odnosić do takich świadczeń jak:
- kwestie odpraw związanych z emeryturami, rentami i zasiłkami pośmiertnymi - sprawa związana z wynagrodzeniem za niewykorzystany urlop
- nagrody z okazji jubileuszy
- premie, które są uzależnione od zysku
- kwestie odpraw, które trzeba realizować w związku z tym, że pojawiają się rozwiązania umów.
Rozliczenia kosztów związanych z odprawami emerytalnymi i rentowymi będą oczywiście wpływać na wynik bilansowy firmy i będą związane z tworzeniem elementów w księgach rachunkowych. Wynik podatkowy będzie wpływał jednak dopiero na faktycznie poniesione wydatki na świadczenia pracownicze.
Rezerwy na świadczenia pracownicze wykazuje się w ramach pasywów w punkcie B.I.2 i można je w odpowiedni sposób dzielić
- długoterminowe
- to takie, które są przeznaczone na czas do wykorzystania w ciągu okresu dłuższego niż rok począwszy od dnia bilansowego - krótkoterminowe
- takie rezerwy, które przeznaczone są do tego, by wykorzystać je w ciągu dwunastu miesięcy od dnia bilansowego.
Rezerwy bierne i rozliczenia międzyokresowe trzeba brać pod uwagę również w sprawozdaniach finansowych.
Można je utworzyć przez napisanie takich danych jak:
- cel utworzenia
- stan na początek okresu
- zwiększenia i zmniejszenia w trakcie okresu
- ilość na koniec
Oczywiście bierne rozliczenia kosztów mają swoje szczególne miejsce w ewidencji księgowej i zawsze trzeba te elementy brać pod uwagę. Jeśli chcemy bierne rozliczenia realizować w odpowiedni sposób trzeba zastosować do tego specjalne konta w ramach rachunkowości. Te środki, które nie są wykorzystane w części bądź w całości rozliczenia biernego będzie polegać na koniecznym zmniejszeniu biernego rozliczenia. Trzeba brać pod uwagę koszty poniesione w okresie sprawozdawczym, aby stwierdzić jakie są rzeczywiste rozliczenia czy mniejsze czy też w ogóle nie powstały.